Không chỉ tặng cây giống và phân bón, dự án Rừng An Lành còn mang đến những buổi tập huấn thiết thực giúp bà con nâng cao nhận thức và kỹ năng để gây rừng bền vững.
Tập huấn nâng cao nhận thức cho người dân
Một sáng cuối tuần, gần 30 người dân đại diện cho các hộ gia đình ở bản Song, xã Chiềng La, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La rộn ràng đến nhà văn hóa để tham gia buổi tập huấn đặc biệt. Dù là mảnh đất thuần nông, người dân lớn lên nhờ trồng trọt, thế nhưng biến đổi khí hậu đã để lộ nhiều vấn đề trong cách canh tác của bà con.

Dự án Rừng An Lành tổ chức tập huấn nâng cao kiến thức cho bà con
Buổi tập huấn về cách trồng rừng là một hoạt động cốt lõi trong dự án “Rừng An Lành” do Công ty Mỹ phẩm thiên nhiên Cỏ Mềm khởi xướng, nhằm hiện thực hóa sứ mệnh “Thay thế chất hóa chất độc hại bằng các sản phẩm thiên nhiên an toàn, chăm sóc sức khỏe con người và bảo vệ sự bền vững của Trái đất”, thực hiện cam kết trách nhiệm với cộng đồng. Từ năm 2022, giai đoạn 1 đã được khởi động với việc trồng 2ha rừng đầu nguồn giữ nước tại Ninh Thuận. Bước sang năm 2024, “Rừng An Lành” tiếp tục mang những cánh rừng cho đồi trọc ở xã Chiềng La.

Cán bộ hạt kiểm lâm trực tiếp “cầm tay chỉ việc” cho bà con về kỹ thuật trồng cây
Việc tổ chức tập huấn cho người dân tuy vất vả, tốn kém hơn nhưng dự án vẫn quyết tâm thực hiện để đạt hiệu quả lâu dài. ThS.Dược sĩ Thuận Thảo – Sáng lập Cỏ Mềm chia sẻ: “Trong quá trình trồng rừng thì không đơn giản chỉ trồng cây xuống, vì sau khi chúng mình rời đi thì bà con mới là người chăm sóc. Nên để rừng lớn lên và tồn tại lâu dài thì cần tập huấn để thay đổi tư duy cho bà con.”
Trong buổi tập huấn, bà con đã được giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm từ việc chọn hiện trạng rừng, phát dọn thực bì, trồng cây và chăm sóc. Những kiến thức không hề khô khan mà dễ tiếp cận tới người dân. Ông Cà Văn Soong năm nay đã 64 tuổi, vỡ ra nhiều điều qua buổi tập huấn: “Trước kia chúng tôi chỉ trồng theo kinh nghiệm nên chưa hiệu quả, nhiều sai sót. Qua buổi tập huấn này tôi đã biết thêm kỹ thuật trồng rừng, như mật độ thưa, dày như thế nào, tác hại của thuốc diệt cỏ ra sao.”
Kỳ vọng “trái ngọt” sau những nỗ lực bền bỉ
Năm 2020, bộ phim tài liệu “Kiss the ground – Hôn lên mạch đất” đã phác thảo tình hình nông nghiệp hiện nay phụ thuộc quá nhiều vào thuốc trừ sâu, cách canh tác sai phá hủy vĩnh viễn nhiều vùng đất trên thế giới. Hóa ra, việc trồng nhiều loại cây khác nhau có thể cải thiện mức độ dinh dưỡng trong đất, còn thói quen cày xới đất sẽ gây bạc màu. Đặc biệt, một lượng lớn cacbon được lưu trữ trong đất, nên bằng cách trồng nhiều cây hơn, chúng ta có thể thay đổi cuộc khủng hoảng khí hậu.

Buổi trồng rừng được đông đảo bà con bản Song hưởng ứng
Giải pháp về một nền nông nghiệp tái sinh đang được triển khai trên nhiều quốc gia cũng đã được áp dụng vào dự án “Rừng An Lành” tại Sơn La. Anh Trần Đức Vinh, Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Thuận Châu cho biết: “Được Dự án hỗ trợ, chúng tôi chọn cây trám, cây mỡ và cây gió bầu để trồng trên 2ha rừng. Khi trồng xen vào vẫn đảm bảo diện tích canh tác cho bà con, lấy ngắn nuôi dài. Cây trám đem vốn được trồng nhiều ở Sơn La đã cho thấy hiệu quả rõ rệt. Cây trám sau khi trồng 5 – 6 năm có thể cho quả với giá trị lên đến 2 triệu đồng/ cây, nếu 1ha có 100 cây thì mỗi năm người dân thu được từ 150 – 200 triệu đồng.”
Một câu chuyện thú vị khác về cây gió bầu là khi cây bị tổn thương sẽ tiết ra nhựa để bọc vết thương lại. Trầm đó chính là trầm hương để làm tinh dầu, nhang trầm, trang sức có giá trị cao. Càng theo thời gian, giá trị của cây càng lớn, đó chính là mục tiêu bền vững mà dự án muốn dành cho người dân bản địa.

Các thành viên của dự án Rừng An Lành và bà con trong buổi trồng rừng
Chị Lê Hồng Liên, Giảng viên Đại học Lâm nghiệp, Quản lý chương trình của Trung tâm Phát triển Nông thôn bền vững SRD bộc bạch: “Hôm nay chỉ là khởi động thôi, chúng tôi còn phải tổ chức nhiều buổi tập huấn theo từng giai đoạn để người dân thực hiện theo. Cán bộ của SRD phải thay đổi nội dung, công cụ cho sinh động hơn, thậm chí phải thay cả giảng viên để làm sao bà con thấy thích thú, mới mẻ.”
Chị Quàng Thị Phượng, Bí thư Đảng ủy Xã Chiềng La cho biết: “Ngoài sự hỗ trợ của Dự án thì Đảng ủy xã cũng đưa ra chủ trương trong thời gian tới, mỗi hộ gia đình sẽ trồng ít nhất 50 cây rừng trở lên. Chúng tôi chọn cây trám để sau này có quả trám đem làm sản phẩm đặc trưng của địa phương và mang lại thu nhập cho người dân.

Ông Cà Văn Soong thực hành trồng cây theo kỹ thuật được tập huấn
Chia tay Chiềng La, nhìn bố con ông Soong phấn khởi trồng từng cây con trên mảnh đất của mình, chúng tôi hiểu rằng hành trình vạn dặm đều bắt đầu từ những bước chân nhỏ bé. Từ một người, một gia đình, sẽ lan tỏa tới cả cộng đồng dân tộc thiểu số. Họ sẽ biết trọng hơn mỗi “tấc đất, tấc vàng” mà mình đã may mắn được sở hữu.

.jpg)